Czy inwestycja w kocioł na biomasę jest opłacalna?

Skuteczny kocioł na biomasę nie wymaga wiele. Jak działa piec zasilany biomasą? Warto zaznaczyć, że obecnie zakazane jest sprzedawanie tradycyjnych kotłów wszystkopalnych, a wiele gmin w Polsce wprowadza ograniczenia dotyczące palenia węglem.

Nowoczesne projekty i budownictwo domów muszą obecnie korzystać z energii pochodzącej z odnawialnych źródeł, aby spełnić wymagania dotyczące wskaźnika EP. Nie ma konieczności, aby były to drogie rozwiązania, takie jak pompa ciepła, kosztowna instalacja fotowoltaiczna lub hałasujący wiatrak. Alternatywą może być używanie kotła, o ile w nim spalana jest biomasa, tzn. drewniane kawałki, brykiety drzewne, sprasowane trociny w postaci granulatu (tzw. pellety), słoma lub ziarna zbóż.

Czym jest biomasa?

Biomasa stanowi znacznie bardziej przyjazne dla środowiska źródło energii w porównaniu do węgla kamiennego, ze względu na znacznie niższą zawartość szkodliwych substancji, zwłaszcza siarki. Biomasa może występować w różnych formach, takich jak pellety, kawałki drewna, brykiety czy ziarna zbóż, i jest uważana za ekologiczne źródło energii, ponieważ korzysta z odnawialnych zasobów. Jest to szczególnie istotne z punktu widzenia ekologii, ponieważ biomasa ma bardzo niski współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej, wynoszący tylko 0,2. W porównaniu, węgiel i gaz mają współczynniki wynoszące odpowiednio 1,1 i 3, co oznacza, że biomasa jest znacznie bardziej zrównoważonym źródłem energii. Dlatego projekt domu, w którym przewidziano stosowanie kotła opalanego biomasą, może z łatwością spełnić wymagania dotyczące wartości EP (Energii Pierwotnej). Nie jest konieczne stosowanie skomplikowanych i kosztownych rozwiązań mających na celu oszczędność energii. W szczególności kotły na pellety są doskonałym wyborem dla domów jednorodzinnych, ponieważ pozwalają na efektywne wykorzystanie biomasy jako ekologicznego źródła ciepła.

Kotły na biomasę

Kotły na biomasę stanowią obiecującą kategorię produktów, ciągle doskonalonych, aby sprostać coraz surowszym kryteriom dotyczącym oszczędzania energii i ograniczania emisji szkodliwych substancji. Automatyczne kotły na pellet o wyższym standardzie są kwalifikowane do otrzymania dotacji w ramach programu „Czyste Powietrze”. Kotły automatyczne z podajnikiem, przeznaczone do spalania ekogroszku, mają nieco gorsze właściwości użytkowe w porównaniu z kotłami na pellety, ale również spełniają wymogi Ekoprojektu.

Wśród kotłów opalanych biomasą, szczególną popularnością cieszą się kotły pelletowe, ponieważ zapewniają efektywne, ekologiczne i wygodne ogrzewanie. Są one w pełni zautomatyzowane i charakteryzują się niskim poziomem koniecznej obsługi, co jest niezwykle wygodne dla użytkowników. Paliwo jest wsypywane do dużego zasobnika, który może pomieścić zapas na kilka dni, a następnie jest automatycznie dostarczane do paleniska. Kotły pelletowe wyróżniają się także precyzyjnym dawkowaniem paliwa, które jest spalane małymi porcjami. To umożliwia łatwe dostosowanie ilości dostarczanego ciepła do bieżących potrzeb poprzez regulację czasu między kolejnymi dawkami pelletów. Dodatkowo, nie trzeba ograniczać dopływu powietrza do komory spalania, co pozwala uniknąć dymienia.

Gdy nie ma potrzeby ogrzewania, proces spalania w kotłach na biomasę może być przerwany, a w momencie ponownego zapotrzebowania na ciepło, paliwo zostaje automatycznie rozpalane, podobnie jak w kotłach gazowych. Dzięki dobrze wysuszonej biomasie, jej podgrzanie wymaga jedynie użycia grzałki elektrycznej. To sprawia, że straty postojowe są minimalne, co pozwala kotłom na biomasę osiągnąć wysoką efektywność eksploatacyjną nawet w domach o ograniczonym zapotrzebowaniu na ciepło.

Miejsce na kocioł na biomasę – oddzielna kotłownia

Chociaż proces spalania pelletów przypomina spalanie gazu czy oleju, to kocioł na biomasę nadal jest uważany za urządzenie przeznaczone do paliw stałych. Dlatego też wymaga on specjalnej kotłowni, która spełnia wymagania analogiczne do tych, które obowiązują tradycyjne kotły opalane węglem czy drewnem.

Zgodnie z przepisami dotyczącymi warunków technicznych budynków i ich usytuowania, a także z normami dotyczącymi instalowania kotłów na paliwa stałe, kocioł na biomasę musi być umieszczony w wydzielonym pomieszczeniu o minimalnej wysokości wynoszącej 2,2 metra. Pomieszczenie to powinno posiadać niepalną podłogę oraz drzwi, które otwierają się na zewnątrz. Wokół kotła należy zachować odpowiednią przestrzeń, zgodnie z zaleceniami producenta (z przodu nie mniej niż 1 metr), aby umożliwić wykonywanie czynności eksploatacyjnych i konserwacyjnych. W pomieszczeniu, w którym znajduje się kocioł opalany biomasą, konieczne jest zainstalowanie komina do odprowadzania spalin, który wystaje ponad dach budynku. Dodatkowo, musi być zapewniona odpowiednia wentylacja, która umożliwia usuwanie zużytego powietrza na zewnątrz, oraz zapewniony dopływ świeżego powietrza z zewnątrz.

Osoby planujące budowę domów na podstawie gotowych projektów powinny być szczególnie uważne, gdyż często kotłownie (pomieszczenia techniczne) w tych projektach są niewielkie i nieprzystosowane do wymagań kotłów na paliwa stałe. Warto również pamiętać, że w bliskim sąsiedztwie kotłowni powinno być miejsce do przechowywania paliwa, najlepiej takie, które pozwoli na pomieszczenie zapasu pelletów na cały sezon grzewczy lub przynajmniej na jego znaczną część.

Dla właścicieli mniejszych domów dostępne są kotły na pellety o kompaktowej konstrukcji, które można umieścić w niewielkiej kotłowni o powierzchni wynoszącej zaledwie 7-9 metrów kwadratowych, jednocześnie spełniając wszystkie wymagane odległości.

Kotły na pellety coraz częściej wyposażone są w zaawansowane systemy sterowania pogodowego oraz programatory czasowe. Najnowocześniejsze modele pozwalają na ich integrację z systemem inteligentnego domu, umożliwiając zdalne sterowanie nimi za pomocą smartfona, aplikacji internetowej lub regulatora pokojowego, bez konieczności fizycznego udawania się do kotłowni.